Loading

Pielgrzymka do Sanktuariów Mazurskich

Parafia WNMP w Bystrzycy Górnej organizuje czterodniową pielgrzymkę do sanktuariów mazurskich:
Gietrzwałdu i Świętej Lipki.

W programie przewidziane jest także zwiedzanie Olsztyna,
studia Radia Maryja,
spływ rzeką Krutynią,
rejs statkiem po jeziorze Śniardwy.



Wyjazd 22 lipca o godz. 22:00, powrót 26 lipca wieczorem. Koszt 520 zł.
W cenę wliczony jest przejazd autobusem 1500km., 3 noclegi,
3 śniadania,
2 obiady,
2 obiadokolacje,
1 kolacja.


ZAPISY DO KOŃCA LUTEGO WPISOWE 100Zł

Sanktuarium Matki Bożej Gietrzwałdzkiej



Gietrzwałd stał się sławny dzięki Objawieniom Matki Bożej, które trwały od 27 czerwca do 16 września 1877 roku. Głównymi wizjonerkami były: trzynastoletnia Justyna Szafryńska i dwunastoletnia Barbara Samulowska. Obie pochodziły z niezamożnych polskich rodzin. Matka Boża przemówiła do nich po polsku, co podkreślił ks. Franciszek Hipler, "w języku takim, jakim mówią w Polsce". Matka Boża, na zapytanie dziewczynek: Kto Ty Jesteś? Odpowiedziała: "Jestem Najświętsza Panna Maryja Niepokalanie Poczęta." Na pytanie czego żądasz Matko Boża? padła odpowiedź: "Życzę sobie, abyście codziennie odmawiali różaniec !"



Gdy nastąpiły objawienia, władze pruskie łączyły je z łaskami słynącym obrazem Matki Bożej. Mając do nich wrogi stosunek, nakazały usunąć obraz z kościoła lub przenieść na miejsce mniej widoczne. Obraz umieszczono w ołtarzu na emporze południowej.

20 października 1963 roku, odpowiadając na prośbę Ks. Biskupa Tomasza Wilczyńskiego, biskupa warmińskiego, papież Paweł VI zezwolił na uroczystą koronację obrazu. Dokonał jej 10 września 1967 roku Ks. Stefan Kardynał Wyszyński, Prymas Polski, przy współudziale Ks. Karola Kardynała Wojtyły, metropolity krakowskiego i Ks. Biskupa Józefa Drzazgi, biskupa warmińskiego. 1 czerwca 1967 roku Kongregacja Dyscypliny Sakramentów w Rzymie ustanowiła dla diecezji warmińskiej święto Matki Bożej Gietrzwałdzkiej, ze specjalny formularzem mszalnym i brewiarzowym.



Wizjonerki gietrzwałdzkie



Zainteresowanie pielgrzymów przybywających dzisiaj do sanktuarium gietrzwałdzkiego koncentruje się naturalnie wokół historii objawień Matki Bożej w 1877 roku, Jej łaskami  słynącego obrazu, źródełka, cudownych uzdrowień, zachowanych relikwii drzewa klonowego, które było tłem wydarzeń, ale także wokół wizjonerek, które doznały objawień: Justyny Augusty Szafryńskiej, Barbary Samulowskiej, Katarzyny Wieczorkówny i Elżbiety Bilitewskiej. Z  dostępnych publikacji oraz tradycji, którą przekazywano w Gietrzwałdzie z pokolenia na pokolenie, wiemy, że ich codzienne życie po objawieniach nie było łatwe. Przeszły wiele przesłuchań, męczących badań, a także doświadczyły szykan i represji ze strony władz pruskich. Aby uchronić najmłodsze, czyli Justynę Augustę Szafryńską i Barbarę Samulowską przed dalszymi trudnościami, ksiądz proboszcz Augustyn Weichsel, za wiedzą biskupa Filipa Krementza, oddał je pod opiekę sióstr szarytek, najpierw w Lidzbarku Warmińskim, a następnie w Chełmnie. Z Gietrzwałdu do Lidzbarka Warmińskiego wyjechały późną jesienią 1877 roku. Sądzono dotąd, że już nigdy potem nie zobaczyły rodzinnych stron ani miejsca wydarzeń, które uczyniły je powszechnie znanymi. Dokładniejsza analiza ksiąg przechowywanych w archiwum parafialnym wykazała jednak, że obie wizjonerki gościły jeszcze w Gietrzwałdzie w 1880 roku, gdzie 9 czerwca otrzymały sakrament bierzmowania z rąk wizytującego parafię biskupa Filipa Krementza. Zarówno Justyna, jak i Barbara przyjęły wówczas imię Maria. Obie, po osiągnięciu dojrzałego wieku, wstąpiły do zakonu sióstr szarytek. Podobnie uczyniła w 1881 roku Katarzyna Wieczorkówna. Na miejscu, czyli w parafii, pozostała jedynie najstarsza, wdowa Elżbieta Bilitewska.

Justyna Augusta Szafryńska przyszła na świat 31 marca 1864 roku w Gietrzwałdzie. Trzy dni później została ochrzczona. Jej rodzicami byli Wilhelm Szafryński, czeladnik młynarski, i Anna z domu Szlonga. Ojciec zmarł w 1867 roku, matka w lutym 1910 roku w Gietrzwałdzie w wieku 74 lat. W 1872 roku matka wyszła ponownie za mąż za Andrzeja Gramscha, przenosząc się wraz z nim i z dziećmi do pobliskiego Nowego Młyna. Justyna miała pięcioro rodzeństwa. Rodzina nie należała do bogatych, dlatego Justyna przez dwa lata służyła u Józefa Grossa – bogatego gospodarza w Gietrzwałdzie, doglądając gęsi. W roku objawień zamieszkiwała jednak z rodzicami w Nowym Młynie, uczęszczając do szkoły powszechnej w Worytach. Była dzieckiem dobrym, ale mało zdolnym. Miała trudności z przyswajaniem zarówno przedmiotów szkolnych, jak wiadomości katechizmowych. Późnym popołudniem w piątek 27 czerwca 1877 roku zdała właśnie egzamin z katechizmu przed księdzem proboszczem Augustynem Weichselem, by dwa dni później móc przystąpić do pierwszej Komunii świętej. Około godz. 21, gdy z wieży kościelnej odezwał się dzwon na wieczorny Anioł Pański, zobaczyła, że stare rozłożyste drzewo klonu przykościelnego jest całe jasne, a w tej jasności na złotem i perłami wysadzanym krześle widzi piękną w bieli Pannę z długimi, jasnymi, na ramiona spadającymi włosami. Na pytanie kto ty jesteś?, usłyszała od pięknej i żywej Pani: Jam jest Najświętsza Maryja Panna Niepokalanie Poczęta. Objawienia ustały we wrześniu. Po objawieniach Justynę oddano do konwiktu sióstr szarytek najpierw w Lidzbarku Warmińskim, następnie w Chełmnie, gdzie kontynuowała naukę. W 1883 roku wizjonerka postanowiła wstąpić do tegoż zakonu. Rok później siostry wysłały ją do Paryża. Tam, w domu generalnym zgromadzenia, gdzie wcześniej miała objawienia maryjne św. Katarzyna Laboure, odbyła formację zakonną, otrzymała habit zakonnicy i 2 lutego 1889 roku złożyła śluby zakonne. Niestety, nie wytrwała do końca w zakonie. Dotąd nie udało się jednak ustalić dlaczego wystąpiła oraz gdzie i kiedy zmarła. Istnieją tylko poszlaki, że po opuszczeniu klasztoru założyła rodzinę i zmarła w Westfalii, gdzie w ostatnich latach XIX wieku osiedliło się kilku Szafryńskich z Gietrzwałdu.

Barbara Stanisława Samulowska, druga z wizjonerek, była bliską koleżanką szkolną Justyny. Urodziła się w Worytach 21 stycznia 1865 roku jako najmłodsze z trójki dzieci ubogich rolników, Józefa Samulowskiego (+1898) i Karoliny z domu Barczewskiej (+1896). Chrzest otrzymała następnego dnia po urodzeniu w kościele w Gietrzwałdzie. O objawieniu pięknej i żywej Pani opowiedziała jej Justyna rano 28 czerwca. Tego samego dnia wieczorem przyszła więc i ona pod klon, by z koleżanką odmawiać różaniec. W czasie modlitwy ujrzała piękną Panią. Po ustaniu objawień podzieliła los Justyny. Najpierw uczyła się w Chełmnie, a następnie, w 1883 roku, wstąpiła do zakonu sióstr szarytek, przyjmując imię Stanisława. Formację zakonną odbyła w Paryżu, w domu generalnym zgromadzenia. Tam też 2 lutego 1889 roku złożyła śluby zakonne. Była osobą uzdolnioną, dała się też poznać jako dobra organizatorka. Dlatego w 1895 roku zakon wysłał ją do Gwatemalii, gdzie zasłużyła się wielkimi dziełami miłosierdzia, za  co wielokrotnie otrzymywała wyróżnienia i odznaczenia państwowe. W 1923 roku w ramach urlopu spędzanego w Europie przybyła też do Chełmna. Tu spotkała się ze swoimi braćmi. Było to jej pierwsze od wyjazdu z Gietrzwałdu i zarazem ostatnie spotkanie z najbliższymi krewnymi. Zmarła w opinii świętości 6 grudnia 1950 roku w Gwatemali. Aktualnie toczy się proces jej beatyfikacji.

Katarzyna Wieczorek, trzecia z wizjonerek, w chwili objawień miała 23 lata. Urodziła się w Gietrzwałdzie 25 listopada 1853 roku jako  jedna z bliźniaczek, a następnego dnia została ochrzczona. Jej rodzicami byli Jakub Wieczorek, robotnik młynarski wyznania ewangelickiego, i Anna Mateblowska, katoliczka. Ojciec zginął w 1875 roku w wypadku przy pracy w młynie. Na niej zatem spoczął obowiązek utrzymania matki i o wiele młodszego brata. Na utrzymanie rodziny zarabiała pracą u bogatszych gospodarzy, przędzeniem oraz wyrabianiem płótna. Na wiadomość o objawieniach, przychodziła codziennie pod klon, by odmawiać różaniec. Pierwszy raz ujrzała Najświętszą Maryję Pannę 13 lipca. Po objawieniach wyraziła chęć wstąpienia do zakonu sióstr szarytek, ale nie od razu udało się jej pragnienie zrealizować. Dopiero w 1881 roku, na prośbę księdza proboszcza Augustyna Weischela oraz przy poparciu księdza profesora Franciszka Hipplera, została przyjęta do klasztoru sióstr szarytek w Chełmnie, gdzie odbyła postulat. Stamtąd, ze względu na trudności natury politycznej, siostry wysłały ją do Krakowa. Dnia 21 maja 1882 roku w domu prowincjalnym szarytek w Krakowie Katarzyna rozpoczęła nowicjat, 16 lutego 1883 roku otrzymała habit zakonnicy, a 9 kwietnia 1888 roku złożyła śluby zakonne. Tutaj też zmarła 10 października 1897 roku. Jej ciało złożono w grobowcu zakonnym na cmentarzu Rakowickim.

Czwarta z wizjonerek, najstarsza, Elżbieta Bilitewska, urodziła się 28 lipca 1831 roku w Nagladach jako córka rolników Franciszka Materny i Rozalii z domu Zawackiej. Chrzest otrzymała następnego dnia w kościele w Gietrzwałdzie. W 1854 roku wyszła za mąż za Antoniego Adama Bilitewskiego z Woryt, który zmarł w 1870 roku. Ze związku przyszło na świat ośmioro dzieci, z których przy życiu pozostało tylko troje. Ostatnim dzieckiem urodzonym w 1867 roku była córka Józefa, która później wstąpiła również do zakonu szarytek i zmarła w 1953 roku. Zachowane dokumenty mówią, że Elżbieta początkowo nie chciała wierzyć w prawdziwość objawień. 12 lipca znalazła się jednak pod klonem w tłumie odmawiających różaniec i została obdarzona widzeniem świętej Pani, której oblicze było białe i jaśniejące, na głowie miała koronę, zaś piękna biała szata, na której jakoby białe lilie połyskiwać się zdawały, okrywała całe ciało tak, iż tylko palce białych jaśniejących stóp widać było. Elżbieta Bilitewska do końca życia pozostała w Worytach, uczęszczając codziennie do kościoła w Gietrzwałdzie. Zmarła 5 czerwca 1903 roku w obejściu kościoła gietrzwałdzkiego, niosąc kwiaty pod figurę św. Józefa.

Cztery życiorysy, tak różne w swoim historycznym biegu, powiązała ze sobą piękna Pani – Bogurodzica widziana w 1877 roku w Gietrzwałdzie.

Miesięcznik Diecezji Ełckiej "MARTYRIA"
Sanktuarium Matki Bożej Gietrzwałdzkiej

Sanktuarium Maryjne Święta Lipka



Święta Lipka- to sławne sanktuarium maryjne. Leży na północnym krańcu Polski, w odległości około 70 kilometr6w na północny wschód od Olsztyna i 6 kilometr6w na wschód od Reszla. Początki sanktuarium maryjnego sięgają XIV w. i znamy je tylko z opowiadań ludowych przekazywanych ustnie przez kilka wieków. Najwięcej informacji mamy w dokumentach spisanych i wydanych w XVII wieku. Autor jednego z pism mówi o początkach Świętej Lipki: "Jest w Prusach słynne miejsce, które wzięło nazwę od lipy. Bo od bardzo dawna stała na tym miejscu rozłożysta lipa, a na niej prawie z pierwszym posiewem chrześcijaństwa w Prusach - pojawiła się figurka Matki Boskiej z Dzieciątkiem, dzieło  Boskich".



Święta Lipka weszła do historii od początku jako sławne miejsce pielgrzymkowe. Już w średniowieczu ustalił się zwyczaj organizowania pielgrzymek do Świętej Lipki, do której dla uzyskania odpustu i w nadziei uzdrowienia przybywali pielgrzymi nie tylko z Prus i Warmii, ale również z Mazowsza. Ostatni wielki mistrz krzyżacki Albrecht Hohenzollem w 1519 r. pielgrzymował pieszo i boso z Królewca do Świętej Lipki.

W 1525 wiara katolicka została zakazana w państwie pruskim, a kult świętych uznano za zabobon. Tłum z Kętrzyna obrabował i zburzył kaplicę, lipa została wycięta, a figurkę utopiono w Jeziorze Wirowym. W 1618 r. katolicy odzyskali swobody wyznaniowe, a sekretarz króla Zygmunta III Stefan Sadorski wykupił całą Świętą Lipkę. Administracja i prawo użytkowania Świętej Lipki zostały przekazane Jezuitom. rycina01Wybudowano kaplicę, w której umieszczono kopię obrazu Matki Boskiej Śnieżnej. Odbudowa kaplicy zapoczątkowała rozkwit sanktuarium. W Prusach i na Warmii trudno było znaleźć człowieka, który by choć raz nie przyszedł z pielgrzymką do Świętej Lipki. W 1685 Jezuici przygotowywali teren pod budowę, gromadzili materiały, ścięto część wzgórza, zasypano bagna, a grunt umacniano wbijając gęsto długie pale olchowe okute na końcu żelazem. Kamień węgielny poświęcił biskup warmiński kardynał Michał Radziejowski 1.XI. 1687. Kościół został konsekrowany 15 sierpnia 1693 r. przez biskupa Jana Stanisława Zbąskiego z wielką okazałością w obecności licznego duchowieństwa i tysięcy wiernych. Kościół nie mieścił wszystkich pielgrzymów, dlatego wybudowano krużganek z kaplicami narożnymi. Wyposażenie wnętrza trwało ponad pięćdziesiąt lat. Ołtarz główny, ołtarze boczne, kunsztownie wykonane tabernakulum, organy, freski w kościele i w krużgankach, kuta brama, rzeźby w kamieniu i drewnie, dzieła artystycznego kowalstwa i ślusarstwa - to wszystko stanowi, że Święta Lipka jest "Perłą Baroku"- obiektem niezwykłej wartości zabytkowej, zaliczany do najwspanialszych okazów późnego baroku w Polsce. Po kasacie zakonu Jezuici wrócili do Świętej Lipki w 1932r., podjęli prace związane z parafią i sanktuarium. Po wojnie rosła sława Sanktuarium, zaczęły odwiedzać pielgrzymki i wzrastał ruch wycieczkowy. Przybyły nowe zajęcia: oprowadzanie pielgrzymów i turystów, objaśnianie historii sanktuarium i prezentacja organów. Po wojnie nieustannie prowadzone są kosztowne prace konserwatorskie, które finansuje się głównie z ofiar pielgrzymów i turystów przybywających z Polski, Niemiec i z całego świata. W ołtarzu głównym jest obraz Matki Jedności Chrześcijan, który został przyozdobiony koronami papieskimi 11 sierpnia 1968 r. Ceremonii dokonał Prymas Polski Ks. kardynał Stefan Wyszyński, a sumę celebrował Ks. kardynał Karol Wojtyła. Papież Jan Paweł II dekretem z dnia 241utego 1983 r. nadał kościołowi w Świętej Lipce tytuł Bazyliki Mniejszej. W trzechsetną rocznicę konsekracji kościoła odbyło się w Świętej Lipce sympozjum naukowe poświęcone Feliksowi Nowowiejskiemu, a główna uroczystość jubileuszowa z udziałem Episkopatu Polski odbyła się 20 czerwca 1993 r. Od 1989 r. W okresie wakacyjnym odbywają się w Bazylice "Świętolipskie Wieczory Muzyczne" w piątki o godz.20.00. Główne uroczystości odpustowe: odpust Nawiedzenia NMP w ostatnią niedzielę maja gdzie pielgrzymi zmierzają do Świętej Lipki w pielgrzymce pieszej "Gwiaździstej" z Reszla, Kętrzyna, Mrągowa, Giżycka i pobliskich parafii i odpust 15 sierpnia w uroczystość Wniebowzięcia NMP. Do Matki Bożej Świętolipskiej po dzisiejszy dzień przychodzą także ewangelicy.
Bazylika mniejsza. Tytuł bazyliki większej, czyli patriarchalnej, posiada pięć kościołów w Rzymie: św. Piotra na Watykanie, św. Jana na Lateranie, Matki Boskiej Większej, Św. Wawrzyńca i św. Pawła za Murami, oraz dwa kościoły w Asyżu: św. Franciszka i Matki Boskiej Anielskiej. Inne kościoły, jeżeli odznaczają się wartością zabyt­kową albo użytecznością liturgiczną czy duszpasterską, mogą otrzymać tytuł bazy­liki mniejszej. Zazwyczaj taki tytuł jest przyznawany znaczniejszym kościołom: katedralnym, kolegiackim, zakonnym oraz sanktuariom maryjnym. Papież Jan Paweł II dekretem z dnia 24 lutego 1983 roku nadał kościołowi w Świętej Lipce tytuł bazyliki mniejszej, a uroczyste ogłoszenie tego dekretu odbyło się 29 maja 1983 roku, czyli w dniu Nawiedzenia NMP jako święta patro­nalnego, obchodzonego, od czasu reformy kalendarza liturgicznego, w ostatnią niedzielę maja. W tym dniu przybyła do Świętej Lipki pielgrzymka gwiaździsta, prowadzona przez trzech biskupów równocześnie z trzech miast: Reszla, Kętrzyna i Mrągowa. Ordynariusz warmiński, biskup Jan Obłąk, odczytał bullę papieską i poświęcił tablicę pamiątkową, wmurowaną przy wejściu do kościoła.

Sanktuarium Maryjne Święta Lipka

Spływ rzeką Krutynia



Krutynia to szlak uznawany za jeden z najpiękniejszych szlaków nizinnych Europy. Jest bardzo ciekawy i zróżnicowany, przebiega przez Puszczę Piską, a od J. Mokrego także przez Mazurski Park Krajobrazowy utworzony w grudniu 1977r.
Przyrodnicze bogactwo chronione przez MPK to ponad 60 jezior przekraczających powierzchnię 1 ha, z największym jeziorem w Polsce – Śniardwami, 11 rezerwatów przyrody, około 850 gatunków roślin z rzadko występującymi storczykami, wielosiłem błękitnym, widłakiem wrońcem, rosiczką okrągłolistną, wełnianką delikatną, dzwonecznikiem wonnym czy lilią złotogłową, fauną jak: wilki, rysie, łosie, wydry, norki, bobry i ponad 200 gatunków ptaków, a wśród nich bocian czarny, zimorodek, bąk, bączek, tracz nurogęś, orlik krzykliwy, bielik, rybołów, derkacz, dudek, puchacz.
Długość szlaku Krutynia wynosi 102 km, w tym 60 km to woda stojąca. Rzeka płynie wśród nieskażonej i dzikiej przyrody,  zbiera wody z dorzecza o powierzchni 711 km2. Nie jest rzadkością spotkanie na trasie spływu orła bielika lub orła przedniego.
Niebywałą atrakcją jest gospodarstwo Adama Szubskiego w Zgonie w którym na gościńcu czekają na nas wykonane przez niego bardzo kolorowe, wręcz pstrokate, rzeźby naturalnej wielkości. To obraz ludzi krzątających się przy swoich codziennych zajęciach.  Na uwagę zasługuje rezerwat Zakręt - z dystroficznymi jeziorkami i pływającymi wyspami. Odcinek J.Krutyńskie - Ukta - uważany jest za najpiękniejszy na szlaku, o czym mogą świadczyć liczne wycieczki zagranicznych turystów przepływających odcinek rzeki od J.Krutyńskiego do Krutyni płaskodennymi łodziami popychanymi przez miejscowych flisaków, których z pewnością będziemy mijać.
W drodze do Ukty możemy zwiedzić Klasztor Filiponów w Wojnowie, gdzie można obejrzeć ikony, krzyże i zdjęcia starowierców. W miejscowości Ukta kolejne atrakcje - możliwość wycieczek pieszych lub rowerowych do Parku Dzikich Zwierząt w Kadzidłowie (ponad 30 gatunków zwierząt między innymi: łosie, żubry, bobry, rysie, wilki), czy do leśniczówki Pranie gdzie tworzył znany poeta Ildefons Gałczyński.



Spływy kajakowe

Jezioro Śniardwy

Największe jezioro w Polsce, leżące w obrębie Mazurskiego Parku Krajobrazowego w południowej części Krainy Wielkich Jezior Mazurskich. Poprzez cieśninę zwaną "Przeczką" Śniardwy połączone są z jeziorami Bełdany i Mikołajskim, a krótkim kanalikiem z jeziorem Łuknajno. Od strony zachodniej Śniardwy połączone są z jeziorem Warnołty, a nieco na południe istnieje przewężenie, które otwiera dwie spore zatoki Śniardw - jeziora Kaczerajno i Seksty. Na południe od Sekst wody Śniardw uchodzą Kanałem Jeglińskim do jeziora Roś, które wpada do rzeki Pisy i dalej do Narwi. W części północno - wschodniej Śniardwy połączone są z jeziorami Tuchlin oraz Tyrkło, a z wschodniego krańca jeziora wypływa kanał Wyszka wpadający do Jeziora Białoławki. Kanał ten stanowi początek szlaku wodnego Śniardwy - Roś. W południowej części jeziora leżą wyspy: Pajęcza, Czarci Ostrów i połączona groblą z lądem Szeroki Ostrów. Na wyspie Czarci Ostrów znajdują się ślady wzniesionej w latach 1784-1796 twierdzy Fort Lyck. Na śniardwach istnieje ogromna ilość atrakcyjnych pól namiotowych, ośrodków i portów. Jednak korzystając z uroków tego ogromnego akwenu należy mieć na uwadze zmienność pogody, niewielkie głębokości i istnienie sporej ilości głazów narzutowych, które są niebezpieczne zarówno dla kajakarzy jak i dla żeglarzy. Najwięcej kamieni znajduje się w części południowej i wschodniej, gdzie kryją się często centymetry pod powierzchnią wody. powierzchnia: 10511,59 ha, a wraz ze wszystkimi zatokami ponad 13000 ha głębokość: maksymalna - 23,3 m, średnia - 5,9 m dno: piaszczyste, muliste i kamieniste. rozmiary: długość maksymalna 22,2 km, szerokość maks. 12,4 km możliwości: żeglarstwo, kajakarstwo, wędkarstwo, windsurfing i pochodne.



Mazury

Czekam na relację i zdjęcia z tej wspaniałej pielgrzymki na pewno zostanie umieszczona na naszej stronie

Kartka z kalendarza


Poniedziałek, 20. Maja 2024
Imieniny obchodzą:
Anastazy, Asteriusz, Bazyli, Bazylid,
Bazylis, Bernardyn, Bernardyna,
Bronimir, Iwo, Sawa, Teodor, Wiktoria

Do końca roku zostało 226 dni.
Zodiak: Byk

Kontakt

Administrator
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Teraz na stronie

Odwiedza nas 57 gości oraz 0 użytkowników.

Statystyka

Odsłon artykułów:
3326844